Parallelprogramma
Sneak preview Vaksessies
VMSZ
Mediation in strafzaken: een waardevolle bijdrage voor traumaverwerking
Ingrijpende ervaringen kunnen diepe impact hebben en mensen niet alleen lichamelijk maar ook psychisch verwonden. Zo’n psychische verwonding wordt ook wel (psycho)trauma genoemd. Of iemand trauma ontwikkelt, hangt onder andere af van de aard en intensiteit van de ervaring, en ook van nazorg en sociale steun achteraf.
Mediation in strafzaken is een intensieve korte interventie waarin twee gespecialiseerde mediators het gesprek tussen verdachte en slachtoffer begeleiden om het gebeurde met en naar elkaar uit te bespreken en na te gaan wat nodig is om emotionele, materiële en lichamelijke schade te herstellen. Deze confrontatie kan voor slachtoffers bijdragen aan het verminderen van onder andere angstgevoelens en een closure. Voor verdachten kan het onder meer bijdragen aan herstel en – blijkt uit onderzoek – de kans op recidive verlagen.
Leer wat trauma is en hoe het kan ontstaan, welke impact dit op iemand kan hebben en hoe mediation in strafzaken een belangrijke bijdrage kan leveren aan het verwerkingsproces voor zowel slachtoffer, als verdachte/dader.
Rebecca Leeuwenberg, MfN-register rechtbank mediator in strafzaken, bestuurslid VMSZ
Anne Marsman, psycholoog, initiatiefnemer van Traumanet.nl, trainer Trauma Company
In gesprek met de persoon van de mediator
Tijdens mediations staan, logischerwijs, de gespreksdeelnemers met hun kwestie centraal. Maar er is nog een gespreksdeelnemer: de mediator. Iedere mediator neemt, ondanks een neutrale houding, eigen levenservaringen mee naar de mediationtafel. De mediator als persoon doet er toe en maakt het verschil. Wie is die mediator eigenlijk?
Mediators Elisabeth (circa 1 jaar ervaring) en Orlando (circa 10 jaar ervaring) onderzoeken in deze interactieve workshop persoonlijke drijfveren, dilemma’s, afwegingen en overwegingen. Zo spreken ze onder andere over de vraag waarom ze zijn begonnen, en hoe. Hoe vinden ze hun weg als ondernemer, hoe navigeren ze? Hoe werken ze aan werkgeluk?
Hoe je eigenlijk altijd ‘een starter’ blijft. Met steeds meer ervaring maar ook met telkens weer nieuwe vragen, nieuwe verwondering. Hoe je elkaar kunt inspireren, of je nu 3 of 33 mediations hebt gedaan.
Doe mee aan dit Goede Gesprek, of je nu net de opleiding hebt afgerond of al vele jaren een mediationpraktijk voert: breng jezelf mee!
Orlando Adolphus, MfN-registermediator, coach, teamcoach en trainer De Regie
Elisabeth de Rosa, MfN-registermediator en coach EDR Mediation & Coaching
Mediation met de systeembril: is dat mogelijk voor de MfN-registermediator?
(maximaal 25 deelnemers)
Conflicten binnen een medische vakgroep of maatschap vragen niet uitsluitend om kennis van conflicten maar ook om kennis van groepsdynamiek en systeemdenken. Zodra een mediation bestaat uit meer dan twee partijen is er sprake van groepsmediation. Als mediator sluit je aan bij bestaande dynamiek; dit proces versterkt zich bij meer partijen.
In je rol als MfN-registermediator bij complexe groepsconflicten beschik je over mogelijkheden maar heb je tegelijkertijd ook te maken met kaders waarbinnen je als mediator kunt handelen.
Wat zijn je mogelijkheden als MfN-mediator? Welke rol pak je? Welke methodieken vanuit het systeemdenken worden onderbouwd door de organisatiepsychologie en – anderzijds – welke modellen dragen juist bij aan verdere polarisering en stereotypering?
Aan de hand van casuïstiek en interactieve discussies leer je welke methodieken je effectief kunt inzetten.
Deze workshop is interessant voor mediators die te maken hebben met (terugkerende) conflicten in samenwerkingsverbanden. De casuïstiek komt uit de medische praktijk.
Anne-Marie de Vries-van Dijen, MfN-registermediator Maatwerk Medische Mediaton en spoedeisende hulparts knmg
Mediation binnen het bredere kader van het herstelrecht
Herstelrecht is een manier van rechtdoen waarbij de focus ligt op het herstellen van de schade die door een misdaad is veroorzaakt. Het gaat daarbij niet alleen om herstel van materiële en immateriële schade, maar ook om herstel van relationele en morele schade. Dit kan het beste worden bereikt via processen die (alle) belanghebbenden in staat stellen om hierover met elkaar in gesprek te gaan en afspraken te maken. Daarbij kan thans in Nederland worden gedacht aan herstelbemiddeling, mediation in strafzaken en herstelconferenties.
In deze workshop staan we stil bij de uitgangspunten van het herstelrecht, het achterliggende mens- en wereldbeeld en de verhouding tussen het herstelrecht en het strafrecht. Voorts wordt aandacht besteed aan de overeenkomsten en verschillen tussen de hiervoor genoemde herstelrechtvoorzieningen alsook aan de mogelijke meerwaarde van herstelconferenties bezien vanuit het herstelrechtelijke gedachtegoed. Tot slot wordt ingegaan op de mogelijke inzet van herstelrechtvoorzieningen bij een herstelgerichte bepaling en inrichting van verscheidene strafrechtelijke sancties, waaronder de taakstraf.
Kortom: in deze workshop krijgt mediation een plaats binnen het bredere kader van het herstelrecht.
Prof. mr. Jacques Claessen, bijzonder hoogleraar herstelrecht en universitair hoofddocent strafrecht Universiteit Maastricht, rechter-plaatsvervanger rechtbank Limburg, gastdocent Anton de Kom Universiteit van Suriname, hoofdredacteur Tijdschrift voor Herstelrecht
PBM
Zakelijke mediation: wat is de gewenste aanpak?
Platform Business Mediation (PBM) heeft in samenwerking met het Montaigne Centrum van de UU een vervolgonderzoek ingesteld naar de kansen en belemmeringen voor zakelijke mediation in Nederland.
Vijf jaar na het oorspronkelijke onderzoek zijn advocaten en bedrijven weer gevraagd naar hun ervaringen met zakelijke mediation. Wat is hun behoefte, welke verwachtingen hebben zij en wat is er in die tijd veranderd?
Tijdens deze workshop presenteren we de eerste resultaten van het onderzoek, dat begin 2024 zal worden gepubliceerd, gevolgd door een discussie over de vraag hoe je als zakelijke mediator optimaal kunt inspelen op de wensen van de zakelijke markt. Wat werkt goed en wat juist niet? Op zoek naar do’s & don’ts voor zakelijke mediation.
Manon Schonewille, zakelijke mediator, partner Mundi Mediatores, bestuurslid IMI, International Mediation Institute
Eva Schutte, zakelijke mediator ReulingSchutte
Marc Simon Thomas, onderzoeker Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging Universiteit Utrecht
Olga Korneeva, mediator, secretaris IMI-bestuur, International Mediation Institute
NVVMA
Actualiteiten tuchtrecht voor mediators
De onafhankelijke tuchtrechtspraak is een belangrijk instrument om de kwaliteit van de beroepsgroep van de MfN-registermediator te borgen en te verbeteren. Het vak van mediator is immers continu in ontwikkeling. Daarom programmeren we ook dit jaar een workshop actualiteiten tuchtrecht.
In deze interactieve workshop wordt aan de hand van relevante en recente tuchtrechtspraak ingegaan op de ontwikkelingen in het tuchtrecht voor mediators: wat betekenen zij voor de wijze van praktijkvoering? Waar moet je op letten wil je niet in strijd komen met de gedragsregels voor mediators? Daarnaast worden praktische tips gegeven voor het voorkomen van klachten en voor het handelen bij (dreiging van) een klacht.
Namens de Nederlandse Vereniging van Mediation Advocaten (NVVMA) nemen Casper Schouten en Bénine van Huisstede-Zeijlstra je mee op reis door de relevante tuchtrechtspraak en delen zij hun ervaring vanuit de dagelijkse praktijk.
Bénine van Huisstede-Zeijlstra, MfN-registermediator ReulingSchutte, bestuurslid NVVMA
Casper Schouten, partner en MfN-registermediator ReulingSchutte
Duurzaam herstel binnen de toeslagenaffaire
Aanpak op basis van vertrouwen, neutraliteit en collectiviteit
In vervolg op de indrukwekkende bijdrage op het recente VMO-jaarcongres.
Bijzondere dialoog over wat er nodig is voor een radicale omkering van het wantrouwen van waaruit de kinderopvangtoeslagaffaire is ontstaan én van de wijze waarop veel onderdelen van het herstelproces door de overheid (nog steeds) zijn ingericht. Dus vertrouwen in plaats van wantrouwen, omkeren van bewijslast, van beoordeling naar samenspraak. Wie moeten beter samenwerken om dit te bewerkstelligen? Wat levert neutraliteit op?
Dialoog aan de hand van de bewezen (herstel)aanpak van number 5 foundation, die is ontwikkeld samen met ouders en jongeren. En met vertrouwen, neutraliteit en collectiviteit als uitgangspunt om de vicieuze cirkel van wantrouwen en macht te doorbreken en daarmee de weg te wijzen naar een oplossing voor duurzaam herstel.
Natasja Dipai, herstelexpert number 5 foundation
Lisa Sweere, programmamanager number 5 foundation
Veelzijdige potentie van mediation in het ziekenhuis
Een overzicht van mogelijkheden.
De ziekenhuiszorg heeft een gesloten, hiërarchische en tegelijkertijd familiaire cultuur waarin conflicterende belangen en een hoge werkdruk aan de orde van de dag zijn. Het complexe samenspel van patiëntenzorg, productie, onderwijs en wetenschap zorgt voor spanningen tussen de verschillende domeinen. Door de wederkerige afhankelijkheid van ziekenhuismedewerkers is de drempel om conflicten te bespreken hoog. Gelukkig hebben ziekenhuismedewerkers al communicatievaardigheden, maar het versterken van conflicthanteringsvaardigheden draagt bij aan de kwaliteit van teamwork, het leerklimaat en de prestaties van medewerkers. Mediation heeft potentieel in deze context, zowel voor toepassing als voor het aanleren van vaardigheden op de werkvloer. Deze workshop biedt de mediator de benodigde taal en context om in de ziekenhuiszorg aan de slag te kunnen.
Wassima Ajarai, HR-adviseur Erasmus MC
Judith Godschalx-Dekker, MfN-registermediator, jurist & psychiater/teamleider ziekenhuispsychiatrie en medische psychologie Flevoziekenhuis Almere en St. Jansdal Lelystad voor GGZ Centraal
Madzy Maljaars-Hendrikse, MfN-registermediator, interne arbeidsmediator Erasmus MC
VMN
Beperkte gemeenschap van goederen bij echtscheiding
Een introductie op het nieuwe huwelijksvermogensrecht dat sinds 2018 geldt.
Met speciale aandacht voor vraagstukken rondom zaaksvervanging en vergoedingsrechten, dit alles vanuit het perspectief van scheidende partners die in de nieuwe beperkte gemeenschap van goederen zijn getrouwd.
Vragen die de revue passeren:
Wat gebeurt er met een meerinbreng in een woning tijdens de samenleving als de partners daarna gaan trouwen?
Hoe werkt zaaksvervanging in het huwelijksvermogensrecht?
Welke relatie bestaat er tussen zaaksvervanging en vergoedingsrechten?
Wat gebeurt er met voorhuwelijkse gezamenlijke goederen en gemeenschappelijke schulden als partners gaan trouwen?
Wat betekent het begrip gemeenschappelijke schuld?
Als er voor het huwelijk met middelen (al dan niet uit een gift of erfenis) in een gemeenschappelijk goed wordt geïnvesteerd of op een gemeenschappelijke schuld wordt afgelost, raakt degene die investeert of aflost dat dan kwijt?
Ronald Brinkman, Notaris Vechtstede Notarissen, raadsheer-plaatsvervanger Hof Arnhem-Leeuwarden, docent Rijksuniversiteit Groningen
Innovatieve projecten binnen de rechtspraak
Aan de hand van twee projecten, speed-mediation en GOO-behandeling (Gericht Op Oplossing) in bestuursrecht en handelszaken belicht de Expertgroep Maatwerk Mediation enkele recente ontwikkelingen binnen de rechtspraak.
Begin 2022 is in Noord-Nederland de pilot speed-mediation gestart in familiezaken. Partijen starten met een kort mediationtraject van maximaal zes weken; daarna volgt een geplande zitting bij de rechter. Bijzonder bij speed-mediation is dat deze wordt afgesloten na instemming van partijen met een eenvoudige schriftelijke terugkoppeling ervan aan de rechter. De (wacht)tijd tot aan de mondelinge behandeling kan zo worden gebruikt als hersteltijd, en de partijen blijven gegarandeerd van een mondelinge behandeling.
Bij de Centrale Raad van Beroep (werkstroom bijstand) is de GOO-behandeling sinds kort één van de vaste behandelwijzen. Een groot verschil met een gewone zitting is dat partijen van te voren van elkaar weten dat ook de ander de wil heeft om het geschil op te lossen. En er is meer zittingstijd en aandacht om met hulp van de rechter te ontdekken wat er naast het juridische geschil nog meer speelt.
Bij de rechtbank Amsterdam is de GOO-behandeling mogelijk in handelsgeschillen: na een korte inhoudelijke behandeling volgt een mediationgedeelte waarin partijen onder leiding van de rechter de mogelijkheid van een gezamenlijke oplossing uitwerken.
Wat zijn de ervaringen van rechters, advocaten, bestuursorganen, procespartijen en mediators?
Jolien Boeding, mediationcoördinator Rechtbank Amsterdam
Sanne Leijen-Westra, gerechtsauditeur Centrale Raad van Beroep
Johanna Omta, mediationfunctionaris Rechtbank Noord-Nederland
Linda Otter, mediationfunctionaris Rechtbank Noord-Nederland
Onder leiding van Willemijn Lont, stafmedewerker Team maatwerk en mediation Landelijk Bureau Vakinhoud rechtspraak
NIP
Team Readiness: Interculturele competenties in cultureel diverse teams
We horen vaak genoeg dat samenwerken in diverse teams leidt tot ongekende rijkdom. Waarom denken we vaak dat het toch al goed gaat met ons (cultureel) diverse team?
In deze workshop kijken we naar de dynamiek in (cultureel) diverse teams. Deze teams hebben drie opties: teamleden kunnen net zo goed presteren als in minder diverse teams, zij kunnen in conflict met elkaar raken, of ze kunnen creatiever zijn en beter samenwerken dan minder diverse teams. Wat hebben (cultureel) diverse teams nodig om conflicten te vermijden en hun creatieve potentieel te ontplooien? De workshop kijkt naar de drie meest relevante hindernissen voor (cultureel) diverse teams. Hoe kunnen teamleden deze hindernissen overwinnen door te investeren in hun interculturele competenties?
Ursula Brinkmann, oprichter en directeur Intercultural Business Improvement
NIP
Hoe divers en inclusief is de mediator?
We weten allemaal dat we objectief moeten zijn. Dat geldt voor de meeste professionals en dus ook voor mediators. Dat leidt al snel tot uitspraken als “ik zie geen kleur”. Of in regels in beroepscodes die ons opleggen om objectief en onpartijdig te zijn. Wij zien blijkbaar geen kleur. Volgens Jeroen Meliëzer leidt dat tot twee soorten professionals: supermensen mensen met een blinde vlek.
Diezelfde professionals hebben in hun werk te maken met een toename in de diversiteit. Diversiteit die van invloed is op relaties en conflicten.
Wat betekent diversiteit nu eigenlijk voor ons? Hoe beïnvloeden cultuurverschillen ons werk? En hoe zouden we wellicht wel inclusief kunnen werken? We gaan op onderzoek vanuit twee verschillende perspectieven. Enerzijds is er de praktische wijsheid van de mediator. Anderzijds is er wetenschappelijk onderzoek naar diversiteit en inclusie.
Jeroen Meliëzer, register A&O psycholoog en partner in inclusiefwerken.net
VAN
Mediation en seksueel grensoverschrijdend gedrag in de werksituatie
Seksueel grensoverschrijdend gedrag in de werksituatie wordt vaak niet gemeld, niet gezien of niet erkend, terwijl het er wel is. Wat wordt er eigenlijk onder verstaan? Het is geen wettelijk begrip, maar een containerbegrip waar seksuele intimidatie en seksueel geweld onder vallen. De term wordt echter ook gebruikt voor gedrag dat niet onmiddellijk kan worden gekwalificeerd als seksuele intimidatie of seksueel geweld, maar wel ongewenst is. Dit grijze gebied is onderwerp van veel gesprek. Positief is dat het een discussie op gang brengt over gedrag dat we in redelijkheid van elkaar mogen verwachten. De keerzijde is dat het gebruik van de term ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’ een schrikdraadeffect krijgt: alle seinen op rood. Het gaat dan vooral nog over de vraag of het ‘label’ wel of niet terecht is. Maar wat is er werkelijk gebeurd, wat is de impact op betrokkenen en wat zijn de onderliggende behoeften?
Namens de Vereniging Arbeidsmediators Nederland (VAN) bespreekt Sanne Schreurs het regelgevend kader rond seksueel grensoverschrijdend gedrag in de werksituatie: wat is er, wat ontbreekt er en welke regelgeving is in aantocht? Daarnaast komt aan bod onder welke omstandigheden mediation een passende interventie is en zo ja, langs welke lijn het gesprek hierover kan worden gevoerd.
Sanne Schreurs, MfN-registermediator, verbonden aan YoumanFischer, bestuurslid VAN
VMN
Trouwen en scheiden in fiscaal-juridisch perspectief
Maak nader kennis met fiscaal-juridische zaken die spelen bij het aangaan van een huwelijk en bij een scheiding. Het belang van goede afspraken maken en alles goed regelen staat buiten kijf en wordt door iedereen onderschreven. Maar wat zijn die goede afspraken? En goed regelen: hoe doe je dat? Wat kun je als mediator hierin betekenen, en wat moet je weten? In deze sessie wordt een aantal issues nader belicht:
Het fiscaal partnerschap, zegen of nachtmerrie?
Fiscale aspecten van partneralimentatie: wanneer is het aftrekbaar en wanneer niet?
Huwelijkse voorwaarden: toepassingen van de notariële breukdelengemeenschap.
Frits van der Kamp, fiscaal juridisch adviseur en docent Universiteit Tilburg