Openingsspeech Judith Simon-Emaus

Mediationcongres ‘Mediation in een samenleving op drift’ op vrijdag 29 november 2024 in Spant!, Bussum

‘Graag heet ik jullie van harte welkom op deze vijftiende editie van het MfN-mediationcongres. Jullie zijn met meer dan ooit: 545 aanwezige mediators en stakeholders.

Staatssecretaris Teun Struycken, dank voor uw komst en bijdrage vandaag.

Het thema van ons congres is: ‘De samenleving is op drift’. En dat is niet voor niets.

We ervaren allemaál dat de samenleving op drift is; als burger, als organisaties, maar zeker ook als mediator. In tal van situaties zien we dat mensen tégenover elkaar staan, uit verbinding zijn én elkaar bevechten.

Woorden doen ertoe.

In de voorbereiding op dit congres realiseerde ik mij opnieuw, dat mediation in Nederland en mediators, een unieke en essentiële rol vervullen in de samenleving en echt van betekenis zijn.

De samenleving is op drift

De vraag is; hoe verhouden wij ons als mediators tot die maatschappij? Wij als MfN, maar wij ook als burgers. Wij claimen als MfN onze positie in de samenleving. Wij kijken immers anders naar het oplossen van conflicten en het herstel van vertrouwen en verhoudingen.

Mediation is effectief, snel en zorgt voor houdbare oplossingen voor de toekomst.

Het gaat om het de-escaleren, niet onnodig juridiseren, belangen, wensen en behoeften centraal stellen. Dat hoef ik jullie zeker niet te vertellen. 

De samenleving wil en moet gehoord worden. En daarvoor is mediation bij uitstek geschikt.

 2024

Als ik naar het afgelopen jaar kijk, dan zijn er meerdere momenten die er voor mij echt uitspringen. Ik licht er drie uit.

1. Clausule

Het jaar begon goed voor mediation in NL met in januari het advies aan de Hoge Raad van A.G. de Bock over de afdwingbaarheid van de mediationclausule in een arbitraal beding? Zij beantwoordde de vraag bevestigend. Dus eerst in een gesprek zélf tot een oplossing komen, voordat partijen, een wellicht ónnodige juridische weg inslaan. Hoewel de Hoge Raad dit advies niet 100% overnam, staat voor mij vast dat in 2024 de zakelijke markt zich nog meer bewust is geworden van het belang van mediation. 

Strafrecht

Niet alleen in de zakelijke markt maar ook in strafzaken lazen we dit jaar een aantal impactvolle uitspraken. Als je leest hoe slachtoffers en verdachten met elkaar in mediation gaan, met als doel herstel,schieten de tranen je in de ogen. Wat een impact.

2. Vercommercialisering

Het jaar 2024 tekende zich helaas ook af door de vercommercialisering van het vak. MfN heeft tientallen meldingen ontvangen van mensen die gebruik hebben gemaakt van zogenaamde mediators zónder MfN-beroepsregistratie. 

Deze mensen hebben schade geleden en kunnen geen beroep doen op een klachtenregeling en het onafhankelijk Tuchtrecht. Zij kloppen bij MfN aan en we kunnen ze niet verder helpen in hun onvrede. Zij hebben nu terecht een negatieve associatie bij mediation. Onvrede over alimentatieberekeningen in een familiezaak, verkeerde eind-/transitievergoedingenin een arbeidszaak en/of onjuist handelen bij ziekte en verzuim.

Kwaliteit

Het is niet voor niets dat de MfN al 30 jaar als speerpunt kwáliteit heeft. 

Ons normenkader is er immers niet voor niets.

Het dient ter bescherming van de consument/de zakelijke markt én van de mediator. 

Zonder registratie loop je als mediator het risico aansprakelijk gehouden te worden.

Ik weet dat er mediators (hier ook in de zaal) zijn die het kwaliteitskader ervaren als een beperking… maar dames en heren, ik ben ervan overtuigd dat onze regelgeving bij het beroep mediator juist het algemeen publiek belang dient. En dat is essentieel voor onze kwaliteit en onze samenleving op drift. Eén kwaliteitsstandaard, een beroepsregistratie waar de samenleving op kan vertrouwen. Dat is essentieel voor dit beroep. 

We dragen het label uit, dan doen we niet alleen, namelijk met de specialistenverenigingen binnen de RvA van MfN, organisaties die dagelijks de MfN-mediators inzetten en in het bijzonder de mediators zelf.

3. Ketenpartner-overleggen

Dit jaar stond ook in het teken van overleggen met ketenpartners over toegang tot het recht, rechtsbijstand en het burgergericht werken.

2024, het jaar dat niet alleen wij mediation omarmen maar ook onze ketenpartners. 

Dat zagen we bij de mijnbouwschade in Groningen waarin we met ministerie Bzk en RvdRb de gedupeerden informeerden over mediation.

Dat zagen we in het sociaal domein en niet onbelangrijk in de onderzoeken over de Burgergerichte overheid. 

Daar kwam naar voren dat onnodige procedures moeten worden voorkomen. De slogan: een goede diagnose van een conflictkwestie aan de voorkant is winst aan de achterkant blijft van kracht. 

En belangrijk hier te vermelden we kijken niet alleen naar de burgers maar ook naar de professionals die het werk uitvoeren. We hebben het met elkaar over de positie van mediation en van de MfN-registermediators in diverse dossiers, vergoedingen van mediators in het stelsel (van der Meer II), de startbijdrage bij de rechtspraak.

Mijn conclusie is: mediation en MfN hebben een volwaardige en zelfstandige plek in de samenleving verworven. En we weten allemaal dat dat niet zonder slag of stoot is gegaan.

Het maakt me dan ook trots om hier vandaag voor de 15e keer met zoveel mediators en relaties in de zaal bij stil te staan. 

Als MfN dragen wij elke dag ons steentje bij aan de samenleving. Juist nu deze behoorlijk op drift is. 

In dialoog bouwen wij bruggen. 

Dank u wel.’